شماری از کاربران رسانه‌های اجتماعی با نشر چندین قطعه تصویر از ورود عبدالرشید دوستم به افغانستان خبر داده‌اند. در خبرهای نشر شده از حضور آقای دوستم در چندین نقطه افغانستان یادآوری شده است.
یافته‌های فاکت‌کریسیندو در این زمینه نشان می‌دهد که کاربران هم‌زمان با نشر اخبار بی‌اساس از حضور عبدالرشید دوستم در چندین مکان در افغانستان، هم‌چنان برخی از تصویرهای قدیمی را بازنشر کرده‌اند.
ادعا: شماری از کاربران رسانه‌های اجتماعی با نشر چندین قطعه تصویر از ورود عبدالرشید دوستم، معاون پیشین ریاست جمهوری و رهبر حزب جنبش ملی اسلامی افغانستان به آن کشور خبر داده‌اند. در خبرهای نشر شده از حضور آقای دوستم در چندین نقطه افغانستان یادآوری شده است.
در تازه‌ترین ادعای کاربران رسانه‌های اجتماعی که در ۲۵ می ۲۰۲۲ میلادی منتشر شد، آمده است که مارشال دوستم در شمال افغانستان وارد شده و شروع به پاک‌سازی کرده است.
شمار دیگری از کاربران رسانه‌های اجتماعی از ۱۲ می ۲۰۲۲ میلادی به این سو مدعی اند که عبدالرشید دوستم پس از ورودش به افغانستان چندین پوسته را در مسیر شاه‌راه شبرغان و سرپل از وجود طالبان پاک‌سازی کرده است.
| Facebook-Post | Facebook-Post | Facebook-Post |
| Archived-Post | Archived-Post | Archived-Post |
| Facebook-Post | Facebook-Post | Facebook-Post |
| Archived-Post | Archived-Post | Archived-Post |
صفحه فیس‌بوک عقابان مقاومت در ماه اپریل ۲۰۲۲ میلادی دو ادعای متفاوت را مبنی بر ورود عبدالرشید دوستم به افغانستان منتشر کرده است. این صفحه در ادعای نخست خود که در ۲۲ اپریل منتشر کرد از ورود مخفیانه عبدالرشید دوستم به افغانستان خبر داده است. در دومین ادعای که توسط این صفحه در ۲۳ اپریل منتشر شد، آمده است که مارشال عبدالرشید دوستم در دشت لیلی فعالیت فزیکی دارد و نیز به طالبان تلفات سنگین وارد کرده است.
یافته‌های فاکت‌کریسیندو در این زمینه نشان می‌دهد که کاربران هم‌زمان با نشر اخبار بی‌اساس از حضور عبدالرشید دوستم در چندین مکان در افغانستان، هم‌چنان برخی از تصویرهای قدیمی را بازنشر کرده‌اند.
بر اساس یافته‌های فاکت‌کریسیندو در حال حاضر عبدالرشید دوستم، معاون پیشین ریاست جمهوری و رهبر حزب جنبش ملی اسلامی افغانستان در کشور ترکیه است. حضور آقای دوستم در کشور ترکیه را محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان تایید کرده است. محمد محقق در تازه‌ترین یادداشت فیس‌بوکی خود که در ۲۳ می ۲۰۲۲ میلادی منتشر کرد، گفته است که عبدالرشید دوستم، باتور دوستم و یارمحمد دوستم در شفاخانه گوون در شهر انکارای ترکیه به عیادت او آمده‌اند. دیدار این دو شخصیت سیاسی در حالی صورت گرفته که آقای محقق یک عمل جراحی را در آن شفاخانه سپری کرده است.
از سوی دیگر، بر بنیاد گزارش‌های شماری از رسانه‌ها عبدالرشید دوستم در سه‌شنبه شب، ۲۷ ثور ۱۴۰۱ هجری‌شمسی برابر با ۱۷ می ۲۰۲۲ میلادی، میزبان شماری از رهبران و شخصیت‌های سیاسی افغان در خانه‌ی خودش در آنکارای ترکیه بوده است. بر اساس گزارش‌ها در این گردهمایی بر ایجاد شورای عالی مقاومت برای نجات افغانستان توافق صورت گرفته است.
یافته‌های فاکت‌کریسیندو در پیوند به تصویرهای نشر شده هم‌چنان نشان می‌دهد که کاربران هم‌زمان با این خبر چندین قطعه تصویر قدیمی از عبدالرشید دوستم و کاروان موترهای وی و نیز تصویرهای آلات جنگی و کاروان موترهای نظامی را بازنشر کرده‌اند. این تصویرها در گذشته از سوی شماری از وبسایت‌ها و صفحات رسانه‌های اجتماعی منتشر شده‌اند. در ادامه‌ی این بررسی واقعیت، یافته‌های که در پیوند به تصویرهای نشر شده به دسترس فاکت‌کریسیندو قرار گرفته به اشتراک گذاشته شده‌اند.
تصویر نخست: در نخستین تصویر نشر شده توسط کاربران رسانه‌های اجتماعی عبدالرشید دوستم به همراه برخی از چهره‌های نظامی و یک چرخ‌بال مشاهده می‌شود. یافته در پیوند به این تصویر حاکی از آن است که این تصویر قدیمی بوده و این تصویر را در ۱۸ اکتوبر ۲۰۱۶ میلادی صفحه‌ی فیس‌بوک عبدالرشید دوستم منتشر کرده است.
تصویر دوم: در دومین تصویری که توسط کاربران رسانه‌های اجتماعی منتشر شد یک کاروان موترهای نظامی مشاهده می‌شود. این تصویر نیز قدیمی بوده و شماری از کاربران رسانه‌های اجتماعی آن‌را در سال ۲۰۲۱ میلادی منتشر کرده‌اند. کاربری در ۱۲ آگست ۲۰۲۱ میلادی هم‌زمان با نشر این تصویر در صفحه‌ی توییترش از عقب نشینی نیروهای امنیتی حکومت پیشین افغانستان از ولایت جوزجان به ولایت بلخ خبر داده است.
The convoy of retreating ANDSF forces from Jawzjan reached Balkh province. Looks like they also had air support. #Afghanistan https://t.co/3f6glCjY8v pic.twitter.com/wZgKPEAHVV
— FJ (@Natsecjeff) August 12, 2021
این تصویر را صفحه‌ی فیس‌بوک فرقه ۵۱۰ نیز در ۱۲ آگست ۲۰۲۱ میلادی منتشر کرده است. هم‌زمان با نشر این تصویر گزارش شده است که نیروهای گیرمانده ولایت جوزجان از راه چمتال وارد قول اردوی ۲۰۹ شاهین شده‌اند.
تصویر سوم: در سومین تصویر که توسط کاربران رسانه‌های اجتماعی منتشر شد برخی از افراد، وسایل و وسایط نظامی مشاهده می‌شوند. یافته‌ها نشان می‌دهد که این تصویر را انیسه شهید در ۲۰ جولای ۲۰۱۸ میلادی در صفحه توییترش منتشر کرده است. او هم‌زمان با نشر این تصویر گفته که کاروان موترهای نگهبانان جنرال دوستم وارد کابل شده است.
کاروان موتر های نگهبانان جنرال دوستم وارد کابل شدند. pic.twitter.com/CH868ZnWEU
— Anisa.Shaheed (@AnisaShaheed1) July 20, 2018
صفحه فیس‌بوک مارشال دوستم نیز این تصویر را در ۲۰ جولای ۲۰۱۸ میلادی منتشر کرده است. این صفحه‌ی فیس‌بوکی هم‌چنان با نشر این تصویر گفته است که کاروان جنرال دوستم به سوی کابل راه افتاده است.
تصویر چهارم: در این تصویر یک کاروان موترهای حامل افراد نظامی مشاهده می‌شود. این تصویر را صفحه توییتر مختار وفایی در ۲۴ می ۲۰۲۱ میلادی منتشر کرده است. هم‌زمان با نشر این تصویر گفته شده است که نیروهای تحت امر مارشال دوستم برای نبرد با طالبان به سمت مرکز ولسوالی آقچه ولایت جوزجان حرکت کرده‌اند.
ساعتی قبل، نیروهای تحت امر مارشال دوستم، برای نبرد با طالبان به سمت مرکز ولسوالی آقچه ولایت جوزجان حرکت کردند.
— Mukhtar wafayee (@Mukhtarwafayee) May 24, 2021
فضل حق نظری از کارمندان مطبوعاتی دفتر مارشال دوستم، از آغاز حملات تهاجمی به هدف سرکوب طالبان خبر داده است. pic.twitter.com/wmfABJzxVg
تصویر پنجم: در پنجمین تصویر یک کاروان موترهای زرهی و نظامی مشاهده می‌شود. این تصویر را خبرگزاری رها در ۱۱ حمل ۱۳۹۸ هجری‌شمسی برابر با ۳۱ مارچ ۲۰۱۹ میلادی منتشر کرده است. خبرگزاری رها هم‌زمان با نشر این تصویر گزارش داده است که سرانجام جنرال دوستم به شهر شبرغان رسید. در این گزارش هم‌چنان گفته شده است که در مسیر شاه‌راه مزارشریف و شبرغان کاروان حامل جنرال دوستم با چندین کمین طالبان روبرو شده بود.
این تصویر را وبسایت اسپوتنیک نیز در ۳۱ مارچ ۲۰۱۹ میلادی منتشر کرده است. اسپوتنیک هم‌چنان با نشر این تصویر گزارش داده است که کاروان موترهای جنرال دوستم در مسیر راه بلخ و جوزجان هدف حمله طالبان قرار گرفته است. در گزارش آمده است که در این حمله یک محافظ آقای دوستم کشه و دو نفر دیگر زخمی شده‌اند.
تصویر ششم: در ششمین تصویر خود عبدالرشید دوستم مشاهده می‌شود. این تصویر را نیز شماری از کاربران رسانه‌های اجتماعی در گذشته منتشر کرده‌اند. بشیراحمد قاسانی هم‌زمان با نشر این تصویر در ۱۴ جون ۲۰۲۱ میلادی در صفحه‌ی توییترش به نقل از مارشال دوستم نگاشته است: “می‌خواهم گورم (قبر) در افغانستان باشد، در ترکیه و کشورهای دیگر می‌توانم آرام زنده‌گی کنم؛ اما ناآرامی مردم را چطور تحمل کنم“.
مارشال دوستم:
— Bashir Ahmad Qasani (@AhmadQasani) June 14, 2021
می خواهم گورم (قبر ) در افغانستان باشد، در ترکیه و کشورهای دیگر می توانم آرام زنده گی کنم؛ اما ناآرامی مردم را چطور تحمل کنم… pic.twitter.com/XNIf6rcvT3
تصویر هفتم: در هفتمین تصویری که توسط کاربران رسانه‌های اجتماعی منتشر شد، عبدالرشید دوستم همراه با دونفر نظامی و یک میل دهشکه در داخل یک کمین‌گاه مشاهده می‌شود. تصویر مشابه به آن که در دسترس فاکت‌کریسیندو قرار گرفته است نیز آقای دوستم را در عقب یک دهشکه در یک کمین‌گاه نشان می‌دهد. شماری از وبسایت‌های خبری این تصویر مشابه را همراه با گزارش‌های متفاوت در ۲۰۲۱ میلادی منتشر کرده‌اند.
ادعاهای مبنی بر حضور عبدالرشید دوستم در نقاط مختلف افغانستان و برخی از تصویرهای قدیمی از وی و نیز چند قطعه تصویر افراد، وسایل و وسایط نظامی در رده‌های زمانی متفاوت توسط کاربران رسانه‌های اجتماعی منتشر شده‌اند. بر بنیاد برخی از گزارش‌ها و یادداشت‌های منابع معتبر، عبدالرشید دوستم در حال حاضر در ترکیه است و او پس از تسلط طالبان بر افغانستان تا کنون (۲۶ می ۲۰۲۲ میلادی) به آن کشور برنگشته است. بر اساس این یافته‌ها، خبرهای نشر شده از حضور آقای دوستم در افغانستان بی‌اساس اند.
عنوان: خبرهای ورود عبدالرشید دوستم به افغانستان پس از به قدرت رسیدن طالبان بی‌اساس اند
بررسی واقعیت توسط: Fact Crescendo Teamنتیجه: False
