بر بنیاد گزارش‌ها، در نتیجه وقوع یک انفجار در مراسم ترحیم مولوی نثاراحمد احمدی، معاون والی طالبان در مسجد نبوی در شهر فیض‌آباد بدخشان، ۱۳ نفر کشته و ۳۰ نفر دیگر مجروح شده‌اند. این انفجار پیش از ظهر روز پنج‌شنبه، ۱۸ جوزا برابر با ۸ جون ۲۰۲۳ میلادی صورت گرفته است. در پی وقوع این انفجار صفی‌الله صمیم، فرمانده پیشین طالبان برای بغلان و نیز شماری از مقام‌های محلی طالبان کشته شده‌اند.

هم‌زمان با انتشار این خبر شماری از رسانه‌ها چند قطعه تصویر را نیز به عنوان تصویر این رویداد همه‌‌گانی کرده‌اند. در این تصویرها شماری از افراد ملکی و نظامی در داخل مسجدی مشاهده می‌شوند که بر اثر انفجار تخریب شده است.

صفحه رسمی فیس‌بوک العربیه فارسی یکی از این تصویرها را در ۸ جون ۲۰۲۳ میلادی منتشر کرده است. در این تصویر شماری از افراد ملکی در داخل مسجدی مشاهده می‌شوند که بر اثر انفجار تخریب شده است. این رسانه هم‌زمان با نشر این تصویر گزارش داده است: "در پی انفجاری حوالی ساعت ده امروز در مسجد نبوی فیض‌آباد، مرکز ولایت بدخشان در جریان مراسم ترحیم معاون والی طالبان، سیزده نفر کشته و شماری زخمی شدند".

Al-Arabiya Farsi/Archived-Link

از سوی دیگر، صفحه توییتر چشم‌نیوز نیز با نشر خبر ارقام قربانیان انفجار مسجد نبوی شهر فیض‌آباد بدخشان، یک تصویر دیگر را منتشر کرده است. در این تصویر نیز شماری از افراد ملکی و نظامی در داخل مسجدی مشاهده می‌شوند که بر اثر انفجار تخریب شده است.

Archived-Tweet

در همین حال،‌ کانال یوتیوب افغانستان اینترنشنال فایل صوتی صحبت‌های معزالدین احمدی، رییس اطلاعات و فرهنگ طالبان در بدخشان را در ۸ جون ۲۰۲۳ میلادی منتشر کرده است. این رسانه هم‌زمان با نشر این فایل صوتی، یکی از این تصویرها را در زمینه(بگروند) آن استفاده کرده است.

Archived-Video

یافته‌های به‌دست آمده در پیوند به تصویرهای نشر شده حاکی از قدیمی بودن آن‌ها است. بر بنیاد یافته‌های به‌دست آمده، این تصویرها از نمای داخلی مسجدی متعلق به شیعیان در منطقه خان‌آباد ولایت کندز است که بر اثر یک حمله انتحاری تخریب شده است.

بررسی واقعیت: یافته‌های به‌دست آمده در پیوند به تصویرهای نشر شده حاکی از قدیمی بودن آن‌ها است. بر بنیاد یافته‌های به‌دست آمده، این تصویرها از نمای داخلی مسجدی متعلق به شیعیان در منطقه خان‌آباد ولایت کندز است که بر اثر یک حمله انتحاری تخریب شده است.

در ادامه‌ی این بررسی واقعیت، یافته‌های به‌دست آمده در مورد این تصاویر به اشتراک گذاشته شده‌اند.

تصویر نخست: در نخستین تصویر، شماری از افراد ملکی در داخل مسجدی مشاهده می‌شوند که بر اثر انفجار تخریب شده است. این تصویر متعلق به مسجد شیعیان خان‌آباد ولایت کندز است که بر اثر یک حمله انتحاری تخریب شده است. این حمله ظهر روز جمعه، ۱۶ میزان ۱۴۰۰ ه‍.ش برابر با ۸ اکتوبر ۲۰۲۱ میلادی صورت گرفته است.

دویچه‌وله این تصویر را در ۱۶ میزان ۱۴۰۰ ه‍.ش برابر با ۸ اکتوبر ۲۰۲۱ میلادی منتشر کرده است. هم‌زمان با نشر این تصویر از وقوع یک حمله انتحاری در مسجد شیعیان در ولایت کندز گزارش شده است. به نقل از گزارش در نتیجه این انفجار در حدود ۵۰ نفر کشته و ۱۴۰ نفر دیگر زخمی شده‌اند. گزارش تصریح کرده که مسوولیت این حمله را داعش به عهده گرفته است.

DW-Report/Archived-Link

تصویر دوم: در دومین تصویر نیز شماری از افراد ملکی و نظامی در داخل مسجدی مشاهده می‌شوند که بر اثر انفجار تخریب شده است. این تصویر هم‌چنان متعلق به مسجد شیعیان خان‌آباد ولایت کندز است که بر اثر یک حمله انتحاری در ظهر روز جمعه، ۱۶ میزان ۱۴۰۰ ه‍.ش تخریب شده است.

این تصویر را وبسایت (Gettyimages) در ۸ اکتوبر ۲۰۲۱ میلادی منتشر کرده است. در شرح این تصویر آمده است که پس از یک حمله انتحاری در یک مسجد شیعیان در ولایت کندز، افراد طالبان در داخل آن مسجد در حال تحقیق اند.

Gettyimages/Archived-Link

از سوی دیگر، در ۹ اکتوبر ۲۰۲۱ میلادی، بی‌بی‌سی فارسی با نشر گزارشی از این رویداد انفجاری، چند قطعه تصویری از این مسجد که از زوایای متفاوت گرفته شده‌اند را نیز منتشر کرده است.

خلاصه: هم‌زمان با نشر خبر انفجار در مسجد نبوی شهر فیض‌آباد بدخشان، شماری از رسانه‌ها چندین قطعه تصویر قدیمی را بازنشر کرده‌اند. بر بنیاد یافته‌های به‌دست آمده، این تصاویر متعلق به مسجد شیعیان ولایت کندز است و این مسجد دوسال قبل در اثر یک حمله انتحاری تخریب شده است.

Avatar

عنوان: شماری از رسانه‌ها با نشر چندین قطعه تصویر قدیمی از وقوع انفجار در مسجد نبوی خبر داده‌اند

بررسی واقعیت توسط: Fact Crescendo Team

نتیجه: Misleading