شماری از کاربران رسانه‌های اجتماعی افغان با نشر چندین تصویر از جمع آوری پرچم طالبان از سراسر ولایت فاریاب خبر داده و نگاشته‌اند که در عوض پرچم سه رنگ افغانستان از سوی مردم برافراشته شده است.
یافته‌های فاکت‌کریسیندو با استفاده از موتورهای جستجوی تصاویر در پیوند به تصویرهای که هم‌زمان با این خبر منتشر شد حاکی از آن است که کاربران چندین تصویر قدیمی را در ادعاهای شان همه‌گانی کرده‌اند.
ادعا: شماری از کاربران رسانه‌های اجتماعی در افغانستان با نشر چندین تصویر از جمع آوری پرچم طالبان از سراسر ولایت فاریاب خبر داده‌اند. کاربران مدعی اند که مردم ولایت فاریاب پرچم طالبان را از تمام نقاط آن ولایت جمع کرده و به‌جای آن پرچم سه رنگ افغانستان را برافراشته اند. این ادعا و تصویرها از ۱۳ جنوری سال ۲۰۲۲ میلادی به این‌سو در صفحات رسانه‌های اجتماعی وایرال شده‌اند.
بررسی واقعیت: یافته‌های فاکت‌کریسیندو با استفاده از موتورهای جستجوی تصاویر در پیوند به تصویرهای که هم‌زمان با این خبر منتشر شد حاکی از آن است که کاربران چندین تصویر قدیمی را در ادعاهای شان همه‌گانی کرده‌اند. شماری از این تصویرها در گذشته از سوی رسانه‌ها و کاربران رسانه‌های اجتماعی هم‌چنین منتشر شده که در ادامه این بررسی به اشتراک گذاشته شده است.
تصویر نخست: در نخستین تصویر چند نفر نظامی همراه با پرچم طالبان مشاهده می‌شوند. این تصویر را در ۳۱ جولای ۲۰۱۷ میلادی کاربری به اسم خبرتازه در صفحه تویترش همه‌گانی کرده است. این کاربر با همه‌گانی کردن آن نگاشته است که پرچم طالبان از سوی نیروهای امنیتی حکومت پیشین افغانستان در ولایت بغلان پایین شده است.
از سوی دیگر در ۱ آگست ۲۰۱۷ میلادی یک کاربر دیگر با همه‌گانی کردن این تصویر در صفحه‌ی فیس‌بوکش هم‌چنان نگاشته است که نظامیان حکومت پیشین افغانستان در ولایت بغلان پرچم طالبان را پایین کرده‌اند.
تصویر دوم: در این تصویر افراد ملکی مشاهده می‌شوند که به سمت مرکز یک گردهمایی در حرکت اند. در ۱۴ جنوری ۲۰۲۲ میلادی روزنامه صبح‌کابل با نشر این تصویر از واکنش طالبان به تنش‌های اخیر در ولایت فاریاب خبر داده است. به نقل از این روزنامه سپس از بازداشت مخدوم عالم، یکی از فرماندهان اوزبیک‌تبار طالبان در شمال افغانستان، شماری از باشنده‌گان ولایت فاریاب و طالبان اوزبیک‌تبار دست به اعتراضات گسترده زده‌اند.
Subhekabul-News / Archived-Link
تصویر سوم: در این تصویر شماری از افراد مسلح و افراد ملکی مشاهد می‌شوند که در بین یک جاده تجمع کرده‌اند. در ۱۳ جنوری ۲۰۲۲ میلادی ایندیپندنت فارسی با نشر این تصویر از شورش در میمنه و انفجار در کابل خبر داده است. به نقل از این وبسایت خبری، به دنبال شورش طالبان اوزبیک‌تبار در میمنه، شماری از فرماندهان پشتون‌تبار و غیربومی طالبان آن شهر را ترک کرده‌اند. این وبسایت هم‌چنان گفته است که بعد از ظهر روز پنج‌شنبه، ۲۳ جدی ۱۴۰۰ هجری‌شمسی، صدها هوادار و مردم محلی میمنه سپس از بازداشت مخدوم عالم، یکی از فرماندهان اوزبیک‌تبار طالبان در ولایت فاریاب دست به اعتراض زده و خواستار آزادی وی شده‌اند.
Independentpersian / Archived-Link
در همین حال، آژانس خبری اسواکا نیز با نشر این تصویر از هشدار امرالله صالح، معاون نخست رییس جمهور پیشین افغانستان به طالبان نگاشته است. اسواکا در ادامه هم‌چنان گفته است که مردم در ولایت فاریاب به علت بازداشت مخدوم عالم، فرمانده اوزبیک‌تبار طالبان دست به اعتراض زده و خواستار آزادی وی شده‌اند.
تصویر چهارم و پنجم: در تصویر چهارم؛ در میان شماری از نظامیان حکومت پیشین پیرمردی مشاهده می‌شود که پرچم طالبان را بر دوش دارد. گروه فاکت‌کریسیندو در پیوند به این تصویر نیز تحقیق کرده است و اما موتورهای جستجوی تصاویر هیچ شواهدی را در رابطه به این تصویر نشان نداده است. با این حال قرینه‌های موجود در تصویر نشان می‌دهد که این تصویر نیز قدیمی است. یکی از قرینه‌ها این است که تصویر در یکی از فصل‌های گرم ثبت شده است در حالی‌که ادعاهای کاربران و اعتراضات باشنده‌گان فاریاب در فصل سرد انجام شده‌اند. در قرینه‌ی دوم نظامیانی مشاهده می‌شوند که در دوره حکومت پیشین افغانستان وظیفه داشته‌اند و هم‌چنان بر بازوان این نظامیان پرچم حکومت پیشین مشاهده می‌شود در حالی‌که نیروهای نظامی طالبان از لحاظ ظاهری با نظامیان حکومت پیشین تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ی دارند و بیشتر نیروهای طالبان پرچم سفید آن گروه را بر سر و بازو می‌بندند.
در پنجمین تصویر؛ چندین فرد ملکی مشاهده می‌شوند که پرچم‌های جبهه مقاومت ملی را بر دوش شان حمل کرده‌اند. گروه فاکت‌کریسیندو در پیوند به این تصویر نیز تحقیق کرده است و اما موتورهای جستجوی تصاویر هم‌چنان هیچ شواهدی را در رابطه به این تصویر نشان نداده است. با این حال ما با استفاده از قرینه‌های موجود در این تصویر نیز دست یافتیم که این تصویر هم‌چنان یک تصویر قدیمی است. یکی از نشانه‌ها‌ی که قدیمی بودن این تصویر را نمایان می‌کند فصل گرم آن است در حالی‌که ادعاهای کاربران و اعتراضات اخیر باشنده‌گان فاریاب سپس از بازداشت مخدوم عالم، فرمانده اوزبیک‌تبار طالبان در فصل زمستان اتفاق افتاده‌اند. قرینه دوم در این تصویر پرچم جبهه مقاومت ملی است در حالی‌که باشنده گان فاریاب و طالبان اوزبیک تبار سپس از بازداشت مخدوم عالم دست به اعتراض زده و حمایت شان را از آقای عالم اعلام کرده‌اند.
تصویر ششم: در این تصویر شماری از مردان مسلح مشاهده می‌شوند که به رسم اعتراض سلاح‌های شان را با خود حمل کرده‌اند. در ۲۹ ثور ۱۴۰۰ هجری‌شمسی، وبسایت سلام‌وطندار با نشر این تصویر از هشدار معترضان ولایت فاریاب به حکومت پیشین افغانستان گزارش داده است. در این گزارش آمده است که سپس از معرفی شدن محمد داوود لغمانی به عنوان والی فاریاب، مردم آن ولایت دست به اعتراض زده و از حکومت پیشین افغانستان و والی معرفی شده از سوی آن حکومت عدم رضایت شان‌را ابراز کرده‌اند. در گزارش نیز گفته شده است که معترضان در پنجمین روز اعتراض شان به حکومت پیشین افغانستان هشدار داده‌اند که آنان اجازه نشست و برخاست هیچ هواپیمایی را در آن ولایت نخواهند داد.
تصویر هفتم: در این تصویر نیز شماری از مردان معترض و مسلح مشاهده می‌شوند. این تصویر از اعتراضات اخیر ولایت فاریاب است؛ اعتراضاتی که در آن ولایت سپس از بازداشت مخدوم عالم، فرمانده اوزبیک‌تبار طالبان شکل گرفت. در ۱۴ جنوری ۲۰۲۲ میلادی، کاربری با نشر این تصویر در صفحه‌ی فیس‌بوکش از کشته شدن ۵ نفر در نتیجه این اعتراضات در فاریاب خبر داده است.
تصویر هشتم: در این تصویر شماری از مردان مسلح مشاهده می‌شوند که در یک گردهمایی سلاح‌های دست داشته و پرچم افغانستان را بلند کرده‌اند. در ۲۴ جون ۲۰۲۱ میلادی RTA-Dari با نشر چندین تصویر در صفحه‌ی تویترش از حمایت مردم ارزگان از نیروهای امنیتی حکومت پیشین افغانستان خبر داده است. در میان تصویرهای نشر شده، تصویری که در ادعاهای کاربران همه‌گانی شده است نیز مشاهده می‌شود.
در ۲۴ جون ۲۰۲۱ میلادی، صفحه‌ی فیس‌بوک RTA-Pashto نیز با نشر چندین تصویر از حمایت مردم ارزگان از نیروهای امنیتی حکومت پیشین افغانستان خبر داده است. در میان تصویرهای که از سوی این رسانه منتشر شد نیز تصویری مشاهده می‌شود که در ادعاهای کاربران همه‌گانی شده است.
تصویر آخر: در این تصویر چند مردی مشاهده می‌شوند که بر فراز یک سازه پرچم افغانستان را برافراشته اند. در ۱۸ آگست ۲۰۲۱ میلادی، وبسایت France24 با نشر این تصویر از تظاهرات در شهرهای مشرقی افغانستان سپس از تسلط طالبان بر کابل گزارش داده است. در این گزارش آمده است که معترضان بر فراز بناهای تاریخی پرچم افغانستان را در عوض پرچم طالبان جای‌گزین کرده‌اند. در این گزارش گفته شده است که هرچند این اعتراضات بر ضد طالبان نبوده اما نیروهای طالبان برای سرکوب معترضان تیراندازی کرده است. در ادامه هم‌چنان گفته شده است که این اعتراضات به دلیل به نمایش گذاشتن اهمیت پرچم ملی افغانستان شکل گرفته بود.
این وبسایت در شرح تصویر نشر شده گفته است که معترضان در شهر جلال آباد در شرق افغانستان پرچم افغانستان را بر بالای یک بنای تاریخی در یک چهارراه برافراشته‌اند.
نتیجه‌گیری: کاربران رسانه‌های اجتماعی افغان هم‌زمان با نشر چندین تصویر قدیمی از جمع آوری پرچم طالبان در ولایت فاریاب خبر داده و گفته‌اند که پرچم سه رنگ افغانستان جای‌گزین آن شده است.
عنوان: کاربران: پرچم طالبان از سراسر فاریاب جمع آوری و پرچم سه رنگ کشور برافراشته شد
بررسی واقعیت توسط: Fact Crescendo Teamنتیجه: Misleading
