در تاریخ 8 جنوری، چهارشنبه، وزیر سرپرست امور خارجه طالبان (امارت اسلامی) امیر خان متقی در دوبی، امارات متحده عربی با سیکرتر امور خارجه هند، وکرام میشری ملاقات کرد.
اگر به گزارش‌های رسانه‌ها و نظرات کارشناسان سیاسی توجه کنیم، به نظر می‌رسد که هند در یک سال اخیر روابط سیاسی خود را با افغانستان تحت کنترل طالبان (امارت اسلامی) گسترش داده است. در این راستا، ملاقات اخیر وزیر سرپرست امور خارجه طالبان و سیکرتر امور خارجه هند گامی مهم در راستای توسعه روابط میان دو کشور به شمار می‌آید.
از سوی دیگر، روابط طالبان با پاکستان در این اواخر تیره‌تر از هر زمانی شده است، چیزی که پیش‌بینی نمی‌شد، در حالی که هند و پاکستان در عرصه سیاسی رقابت‌های خود را ادامه می‌دهند.
چرا هند وارد این میدان شده است و چرا طالبان به سمت هند توجه بیشتری نشان داده‌اند؟ فصل جدید روابط هند و طالبان چه تأثیری بر پاکستان خواهد گذاشت؟… این سوالات مهم و دیگر مسائل در این تحلیل فکت کریسندو پاسخ داده شده است!
اگر به چند هفته اخیر توجه کنم، در تاریخ 24 دسامبر 2024، جیت های جنګی پاکستان در ولسوالی برمل ولایت پکتیا افغانستان حملات هوایی انجام دادند که طبق آمار رسمی بیش از 50 نفر در این حملات کشته شدند. وزارت دفاع طالبان این حملات را به شدت محکوم کرده و به نقطه انتقام‌گیری اشاره کرد. نکته عجیب این است که هند دو هفته بعد این حملات پاکستان را محکوم کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه هند، رندیر جیسوال، در تاریخ 6 جنوری 2025 در بیانیه‌ای اظهار داشت که هند هر نوع حمله به غیرنظامیان بی‌گناه را به شدت محکوم می‌کند و افزود که این سیاست قدیمی پاکستان است که شکست‌های داخلی خود را به همسایگان نسبت می‌دهد.
محکوم کردن حملات پاکستان به افغانستان از سوی هند می‌تواند پیام و سیگنالی بزرگ در راستای گسترش روابط و همدردی باشد.
پس از این پیام و سیگنال، در آستانه تقویت روابط سیاسی میان هند و افغانستان، در تاریخ ۸ جنوری، چهارشنبه، در شهر دوبی امارات متحده عربی، دیداری میان امیرخان متقی، وزیر امور خارجه طالبان (امارت اسلامی) و ویکرام میشری، سیکرتر وزارت امور خارجه هند صورت گرفت.
پس از این دیدار، وزارت امور خارجه هند در بیانیه‌ای اعلام کرد که میشری به امیرخان متقی گفت که دهلی نو آماده است تا نیازهای فوری مردم افغانستان را برآورده کند.
در بیانیه آمده است که با توجه به نیازهای فعلی برای فعالیت‌های توسعه‌ای و رشد، تصمیم گرفته شد که هند در آینده نزدیک به غیر از برنامه‌های جاری کمک‌های بشری، در راستای فعالیت‌های توسعه‌ای در افغانستان فکر کند.
چرا هند و طالبان وارد میدان روابط سیاسی شدند؟
پس از دیدار دو طرف در دوبی، طالبان هند را به عنوان یک جهت مهم منطقه‌ای و اقتصادی یاد کرده‌اند. این دیدار را می‌توان از زمان سال ۲۰۲۱ به این سو، بالاترین سطح گفتگوهای مقام‌های وزارت‌های امور خارجه دو کشور دانست.
کارشناسان و تحلیلگران امور سیاسی در زمینه روابط هند و افغانستان، تلاش‌های اخیر دو کشور را استراتژیک و بر اساس منافع ملی هر یک ارزیابی کرده‌اند. اما اگر به روابط سه‌جانبه طالبان، پاکستان و هند توجه کنیم، می‌توان این روابط را به شرح زیر تقسیم‌بندی کرد:
- هند با پاکستان خصومت سیاسی دارد.
- پاکستان از دیرباز متهم است که در تخریب افغانستان دست دارد.
- روابط سیاسی هند و افغانستان در دوران حکومت قبلی دوستانه بود.
اگر به این دایره روابط نگاه کنیم و آن را در چارچوب روانشناسی و نظریه «دشمن دشمن من، دوست من است» (My enemy’s enemy is my friend) که توسط آرونسون، الیوت و ورنون کوپ مطرح شده، مورد بررسی قرار دهیم، می‌توان آن را بر روابط هند و طالبان تطبیق داد.
در این تحقیق، پژوهشگران بررسی کرده‌اند که آیا مردم به کسانی که به دشمنانشان مجازات می‌دهند یا دوستانشان را به خود نزدیک می‌کنند، حتی اگر هیچ‌گونه هم‌ارزشی فرهنگی یا ارزشی میان آن‌ها نباشد، علاقه‌مند می‌شوند؟
نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که مردم هنوز افرادی را دوست دارند که به دشمنانشان مجازات وارد می‌کنند یا به دوستانشان علاقه نشان می‌دهند.
