دیشب ناوقت در شماری از مناطق افغانستان، باالخصوص در ولایات کنر، لغمان، ننگرهار و کابل، زلزله‌ای نسبتاً شدید و سخت رخ داد که بر اساس آمار رسمی تا اکنون تنها در ولایت کنر بیش از ۸۰۰ تن جان باخته و حدود ۳۰۰۰ تن دیگر زخمی شده‌اند. به گفته ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، آمار دقیق تلفات از برخی مناطق هنوز مشخص نیست و ممکن است در صورت دریافت اطلاعات بیشتر، شمار تلفات افزایش یابد.
هم‌زمان با نشر این گزارش‌ها، شماری از کاربران شبکه اجتماعی فیسبوک ویدیویی را منتشر کرده‌اند که در آن شدت لرزش زمین به‌گونه واضح دیده می‌شود. این کاربران ادعا کرده‌اند که این ویدیو مربوط به زلزله اخیر در کنر است، در حالی‌که بررسی‌های فکت کریسندو نشان می‌دهد این ویدیو در اصل مربوط به سال ۲۰۲۲ میلادی است و هیچ‌گونه ارتباطی با زلزله اخیر در ولایت کنر ندارد.
فکت‌کریسندو این موضوع را بررسی کرده و شما را به خواندن گزارش کامل آن دعوت می‌کنیم!
در ابتدا می‌توانید چند نمونه از پست‌های کاربران فیسبوک را در ادامه ببینید که این ویدیو را با این متن منتشر کرده‌اند: «شدت زلزله امشب در کنر»
حقیقت چیست؟
این درست است که در ولایت کنر و ولایات نزدیک به تازگی زلزله شدید رخ داده و به شمار زیادی از مردم خسارات مالی و جانی وارد شده است، اما ویدیویی که شماری از کاربران شبکه اجتماعی فیسبوک زیر عنوان «شدت زلزله اخیر در ولایت کنر» منتشر کرده‌اند، در واقع ویدیویی قدیمی است و هیچ ارتباطی با ولایت کنر ندارد.
این ویدیو در سال ۲۰۲۲ در ولایت پکتیکا ثبت شده بود، زمانی که نیز زلزله شدیدی در آن منطقه رخ داده بود.
چرا می‌گوییم این ویدیو که توسط کاربران فیسبوک نشر شده، به ولایت کنر ربط ندارد؟
ما چند تصویر (اسکرین‌شات) منظم از این ویدیو را در جستجوی تصویر گوگل بررسی کردیم و توانستیم این ویدیو را همراه با یک گزارش در وب‌سایت CGTN پیدا کنیم.
این رسانه در گزارشی که به تاریخ ۲۴ جون سال ۲۰۲۲ منتشر شده، نوشته است: این ویدیوی نظارتی، زلزله روز چهارشنبه را در ولایت پکتیکای شرق افغانستان نشان می‌دهد.
همچنین همین ویدیو در ماه جون سال ۲۰۲۲ در کانال رسمی یوتیوب CGTN نیز منتشر شده است که شما می‌توانید آن را به شکل زیر مشاهده کنید:
<iframe width=”560″ height=”315″ src=”https://www.youtube.com/embed/CQT8O8-Wn9g?si=mPMxc6Sy5TlV_cr0″ title=”YouTube video player” frameborder=”0″ allow=”accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share” referrerpolicy=”strict-origin-when-cross-origin” allowfullscreen></iframe>
اگر می‌خواهید کلیپ خبری تازه سخنگوی امارت اسلامی، ذبیح‌الله مجاهد، را در مورد زلزله اخیر و شدید در ولایت کنر و مناطق اطراف آن بشنوید، می‌توانید آن را به شکل زیر مشاهده کنید.
نتیچه ګیری: بررسی های فکت کرسندو نشان داد، که ادعای کاربران شبکه اجتماعی فیسبوک نادرست است. این ویدیو در اصل در سال ۲۰۲۲ در ولایت پکتیکا ثبت شده بود و هیچ‌گونه ارتباطی با ولایت کنر ندارد.
Title:ویدیوی ثبت‌شده از یک زلزله قدیمی در ولایت پکتیکا، به‌نام زلزله اخیر در کنر منتشر شده است!
Fact Check By: Fact Crescendo TeamResult: Partly False
