شماری از رسانه‌ها و کاربران رسانه‌های اجتماعی خبری را در پیوند به وقوع یک زمین‌لرزه شدید منتشر کرده و گفته‌اند که این زمین‌لرزه در افغانستان، پاکستان و هند به وقوع خواهد پیوست. آنان این خبر را از فرانک هوگربیتس، محقق هالندی نقل قول کرده و گفته‌اند که او پیش‌بینی کرده است که زمین‌لرزه‌ی مشابه به زمین‌لرزه ترکیه و سوریه در این سه کشور واقع خواهد شد. بر بنیاد خبر نشر شده، مرکز این زمین‌لرزه افغانستان خواهد بود، سپس پاکستان و هند را نیز در بر خواهد گرفت. این خبر از ۹ فبروری ۲۰۲۳ میلادی به این‌سو منتشر شده است.
برخی دیگر از کاربران هم‌زمان با نشر این خبر یک ویدیو را هم‌چنان منتشر کرده‌اند. در این ویدیو فرانگ هوگربیتس در حال صحبت مشاهده می‌شود.
یافته‌ها در پیوند به این خبر حاکی از آن است که زمین‌لرزه‌ها قابل تخمین و یا پیش‌گویی نیستند. گمانه‌زنی‌های که در مورد زمین‌لرزه‌ها منتشر می‌شوند بر اساس نوسانات جوی زمین می‌باشند و هیچ روش قابل اعتمادی برای پیش‌بینی دقیق از زمان و مکان زمین‌لرزه‌ها وجود ندارد.
بررسی واقعیت: یافته‌ها در پیوند به این خبر حاکی از آن است که زمین‌لرزه‌ها قابل تخمین و یا پیش‌گویی نیستند. گمانه‌زنی‌های که در مورد زمین‌لرزه‌ها منتشر می‌شوند بر اساس نوسانات جوی زمین می‌باشند و هیچ روش قابل اعتمادی برای پیش‌بینی دقیق از زمان و مکان زمین‌لرزه‌ها وجود ندارد.
فرانک هوگربیتس در صفحه رسمی توییترش در شرح ویدیوی خودش که کاربران آن‌را منتشر کرده‌اند، نگاشته است که نوارهای بنفش مناطق از هم گسیخته که با زمین‌لرزه‌ی احتمالی روبرو باشند را نشان نمی‌دهند. در این یادداشت آمده است که این نوارها مناطقی را در زمان نوسانات جوی نسبت به خورشید مشخص می‌کنند و احتمال آن وجود دارد که لرزش بزرگ‌تری در آن نوار و یا در نزدیک آن رخ دهد. این دانشمند هلندی خبر نشر شده را ایده‌ی وحشت برانگیز عنوان کرده و گفته است که جایی برای این ایده‌ها وجود ندارد. این توییت در ۸ فبروری ۲۰۲۳ میلادی منتشر شده است.
از سوی دیگر، فرانگ هوگربیتس در ۲۴ فبروری ۲۰۲۳ میلادی با نشر یک توییت دیگر هم‌چنان گفته است که خبرهای نشر شده مبنی بر وقوع زمین‌لرزه‌ی مشابه به زمین‌لرزه ترکیه و سوریه در افغانستان، پاکستان و هند بی‌اساس است. آقای هوگربیتس هم‌چنان گفته است که (SSGEOS) هرگز این نوع پیش‌بینی‌ها را انجام نمی‌دهد.
آیا می‌توان زمین‌لرزه پیش‌بینی کرد؟
هیچ مبنای علمی برای پیش‌بینی زمین‌لرزه وجود ندارد. احتمال وقوع زمین‌لرزه در مکان‌های که گسل‌های فعال دارند، همیشه وجود دارد.
پیش‌بینی زمین‌لرزه هنوز یک امر در حال توسعه بوده و توانایی پیش‌بینی دقیق زمین‌لرزه هنوز اندک است. در حال حاضر بیشتر زمین‌لرزه‌ها بدون هیچ هشداری رخ می‌دهند در حالی که روش‌های برای شناسایی مناطق با خطر افزایش‌یافته، وجود دارد. هیچ روش قابل اعتمادی برای پیش‌بینی زمان و مکان دقیق زمین‌لرزه وجود ندارد.
خلاصه: فرانگ هوگربیتس، دانشمند هلندی خبرهای نشر شده مبنی بر احتمال وقوع زمین‌لرزه های شدید در افغانستان، پاکستان و هند را بی‌اساس عنوان کرده است. بر اساس یافته‌های به‌دست آمده هیچ مبنای علمی برای پیش‌بینی زمین‌لرزه وجود ندارد و بیشتر زمین‌لرزه‌ها بدون هیچ هشداری رخ می‌دهند.
عنوان: آیا احتمال وقوع زمین‌لرزه‌ی مشابه به زمین‌لرزه ترکیه در افغانستان، پاکستان و هند وجود دارد؟
بررسی واقعیت توسط: Fact Crescendo Teamنتیجه: Explainer
