
در تاریخهای ۲۸ و ۲۹ اکتوبر سال ۲۰۲۵، شماری از کاربران شبکهٔ اجتماعی فیسبوک دو تصویر با ادعا منتشر کردهاند که گویا اینها تصاویر تازه از فعال شدنِ سیستم دفاع هوایی در کابل است. اما یافتههای فکتکریسِندو نشان میدهد که این تصاویر نامربوط اند و ادعای مطرحشده حقیقت ندارد.
برای دریافت معلومات کامل و درک بهتر، این تحقیق فَکتکریسِندو را بخوانید!
نخست شما میتوانید چند پُست از کاربران شبکههای اجتماعی فیسبوک را بهگونهٔ نمونه ببینید. آنان همراه با تصویر منتشرشده چنین نوشتهاند: «این سیستم های دفع هوا تازه در کابل فعال شدن».

حقیقت چیست؟
ادعا کاربران شبکههای اجتماعی فیسبوک یاد شده حقیقت ندارد. هر دو تصویری که همراه با این ادعا وایرال شدهاند، قدیمی و نامربوط هستند.
ما چرا میگوییم که ادعای کاربران شبکههای اجتماعی یاد شده دروغ است؟
ما جستجوی تصویر گوگل را روی هر دو تصویر منتشرشده انجام دادیم و سپس کلمات کلیدی مرتبط با این ادعا را در گوگل جستجو کردیم. بررسی های ما نشان داد که تصاویر منتشرشده هم قدیمی و هم نامربوط هستند.
ما هر تصویر را بهصورت زیر در آدرسهای دیگر و بر خلاف این ادعا پیدا کردیم که شما میتوانید ان را مشاهده کنید.
تصویر اول:
آژانس تصاویر Alamy در باره این تصویر نوشته است: سیستم دفاع هوایی AN/TWQ-1 Avenger یک سیستم موشکی دفاعی کوتاهبرد متحرک آمریکایی است که حفاظت سریع و قابلحرکت را در برابر تهدیدات هوایی برای نیروهای زمینی فراهم میکند.

ویبسایت americanspecialops.com نیز این تصویر را منتشر کرده و در کپشن نوشته است: موشک FIM-92 تنها در لانچر قابل حمل توسط نیروها استفاده نمیشود. سیستم دفاع هوایی کمارتفاع Avenger دارای هشت لانچر Stinger است و میتواند روی خودروی M-998 HMMWV نیز نصب شود.

تصویر دوم:
ویبسایت en.defence-ua.com این تصویر را همراه با توضیحی در سال ۲۰۲۳ منتشر کرده است، با عنوان «Russia Revived Zu-23-2 System, Making it Remotely Controlled Platform: Upgrades and Applications»، و در کپشن تصویر نوشته شده است: Russian ZU-23/30M1-3 system.

علاوه بر این، ویبسایت en.topwar.ru نیز در سال ۲۰۲۵ این تصویر را همراه با گزارشی با عنوان «Anti-aircraft installations of the family ZU-23 / 30М1» منتشر کرده و در کپشن تصویر نوشته است:
Anti-aircraft gun ZU-23 / 30М1. Photo Arms-expo.ru.

نتیجه ګیری: د فکټ کریسنډو څېړنو وښودله، چې د ټولنیزو رسنیو فیسبوک یاد شمېر کاروونکو دغه ادعا دروغ ده. له ادعا سره وایرل شوي دواړه انځورونه پخواني او بې تړاوه دي.
در مورد فعال شدنِ سیستم دفاع هوایی در کابل، تصاویر نامربوط منتشر شده است. : TITLE
بررسی واقعیت توسط: Fact Crescendo Teamنتیجه: False

